Stare odmiany jabłek, niekiedy przez wiele dekad zapomniane, powoli wracają do łask. Przede wszystkim kojarzą się ze „smakiem” dzieciństwa, przeszłością i sielskimi krajobrazami. Można do tego wrócić, wprowadzając je do ogrodu, sadząc obok bardziej komercyjnych odmian. Jakie dawne odmiany jabłoni uprawiane w Polsce są dostępne do dziś?
Stare odmiany jabłoni – dlaczego do nich wracamy?
Stare, polskie odmiany jabłoni, nierzadko będące potężnymi drzewami, na przestrzeni ostatnich dekad zostały zastąpione przez odmiany niskie, a efektywniejsze. Różnorodność nowych drzewek owocowych jest ogromna i każdy znajdzie coś dla siebie. Niezależnie od tego bogactwa wyboru, właściciele ogrodów coraz chętniej wracają do rozwiązań, które praktykowali nasi dziadkowie. Obejmuje to nie tylko naturalne sposoby ochrony roślin przed chorobami i szkodnikami, lecz również uprawę zapomnianych odmian. To, co „stare”, jest w cenie, bo uchodzi za sielskie. W przypadku jabłoni wiele starych odmian wyróżnia się oryginalnym, niespotykanym smakiem. Są wartościowymi owocami deserowymi bądź są wykorzystywane na przetwory.
Odmiany jabłoni, które znają wszyscy – po pierwsze Papierówka
Jabłoń Papierówka (tj. Oliwka Żółta) dawniej rosła faktycznie na każdej działce, a spotykało się ją również na miedzach śródpolnych. To odmiana bardzo odporna na niesprzyjające warunki. Wyróżnia się jasną, zielonkawożółtą barwą skórki owoców, a także specyficznym, mączystym miąższem. Jest polecana głównie na przetwory i kompoty. W czasach, gdy dzieciaki żywiły się... szczawiem i mirabelkami, służyła za podstawowy letni pokarm podczas zabaw na świeżym powietrzu. Drzewo w zależności od zastosowanej przez producenta podkładki dorasta średnio do 5 m, ale można przycinać je w taki sposób, by nie przekraczało 3 m wysokości. To jedna z najwcześniejszych odmian, owoce dojrzewają w sierpniu, niekiedy już w lipcu.
Słodka jak kosztela – tego smaku nie da się zapomnieć
W ogrodzie, w którym uprawiane są stare polskie odmiany jabłoni, nie może zabraknąć Koszteli. Jest znana prawdopodobnie od XVII wieku. Uchodziła za ulubiony owoc Jana III Sobieskiego. Jabłoń Kosztela wyróżnia się bardzo słodkim smakiem i soczystym miąższem. Owoce mają zieloną skórkę z rumieńcem i „piegami”. To jesienna odmiana jabłoni, spożywa się ją od października. Drzewo dorasta do 4-5 m wysokości.
Jakie jeszcze stare odmiany jabłoni warto uprawiać?
W przydomowym sadzie nie powinno zabraknąć jabłoni Antonówka Zwykła. Odmiana jest często wykorzystywana na przetwory. Smak owoców jest lekko kwaskowaty. To przykład drzewka owocowego, które zostało zapomniane, a znów przeżywa „drugą młodość”. Jakie jeszcze stare odmiany uprawiać? Warto postawić na gotowy zestaw w drzewka-faworytka.pl: „Pakiet starych odmian jabłoni”. Poza wymienionymi drzewkami obejmuje odmiany Piękna z Rept, Antonówkę Półtorafuntową, Malinową Oberlandzką, Koksę Pomarańczową, Smalcówkę, Żeleźniak, Szarą Renetę, Złotą Renetę, Kronselkę i Boiken.
Stare odmiany jabłoni zimowych, jesiennych czy letnich wzbogacają ogród. Dzięki nim kolejne pokolenia mogą spróbować tego, czym zachwycaliśmy się w dzieciństwie, czym żywili się nasi rodzice i dziadkowie.
[product id="720","163","193","155"]
O autorze
